مفهوم cross zone سیستم های اطفاء اتوماتیک

بالغ بر بیست سال، یا قرار دادن دتکتورها در حالت ضربدری جهت آشکار سازی بهترین تکنیک برای طراح قسمت اعلان بوده است. این تکنیک برای مقایسه وضعیت محل در زمان حریق و یا لازمه استانداردی جهت تایید دو دتکتور در زمان آلارم پیش از فعال نمودن سیستم اطفاء به صورت اتوماتیک استفاده می شود.

دتکتورهای دود با توجه به اینکه به گرد و غبار نیز حساس می باشند به مراتب می نمایند. از اینرو در حالتی که تاییدیه دو دتکتور را جهت فعالسازی اطفاء اتوماتیک به همراه دارد و با توجه به نقص مذکور دتکتور های دود به عنوان استاندارد در در صنایع مختلف به کار گرفته می شود. این نوع از طراحی سیستم در انواع از قبیل و یا CLEAN AGENT ها مورد استفاده قرار می گیرد. هر چند بسیاری از کارفرمایان تفاوت نصب و برنامه ریزی بین سیستم اعلان یک نوع دتکتور را با شیوه استفاده از چند نوع دتکتور و شیوه CROSS ZONE که دو زون مختلف را در هر ناحیه اطفاء جهت اعلان حریق در نظر می گیرد نمی دانند.

از مزیتهای این روش افزایش ضریب اطمینان از وقوع واقعی حریق پیش از تخلیه سیستم اطفاء می باشد.

جدول زیر چندین نمونه از آرایش CROSS ZONE  در طراحی سیستم چند دتکتوری را نشان می دهد.

دیدگاه نوعی در زمان طراحی و استفاده از CROSS ZONE، دتکتورهای نقطه ای از قبیل دتکتورهای دود نوع  یونیزاسیون و اپتیکال را مورد استفاده قرار می دهد. دتکتورهای دود یونیزاسیون با توجه به ویژگیهای ذاتی برای حریق های با سرعت بالا که مولکولهای دود آن در زمان سوختن از اجزای کوچکتری تشکیل شده اند، بسیار ایده ال می باشند. دتکتورهای دود اپتیکال برای حریق های با سرعت پایین که مولکولهای دود بزرگتری تولید می کنند مناسب تر می باشند. بسته به نوع حریق زمان پاسخدهی دو نوع دتکتور دود ذکر شده متفاوت می باشد، اما در نهایت هر دو نوع حریق را آشکارسازی می کنند. آشکار سازی CROSS ZONE  شیوه استفاده از چند نوع دتکتور را نیز مورد استفاده قرار می دهد تا میزان کاهش یافته و در نتیجه وقوع اطفاء حریق بدون حضور آتش به پایین ترین حد خود برسد.    

بصورت متناوب بعضی سیستم های آشکارسازی CROSS ZONE، تنها از یک نوع دتکتور استفاده می کنند. بسیاری این نوع را از آنجایی که منطق کنترلی سیستم اعلان حریق را با شمارش تعداد دتکتورها درگیر می کند COUNTING ZONE می نامند. این دیدگاه تنها با استفاده از دتکتورهای آدرس پذیر و از آنجاییکه کنترل پنل های آدرسپذیر می توانند هر دتکتور را به صورت مجزا شناسایی کنند  و در نتیجه آنها را مورد شمارش قرار دهند، قابل پیاده سازی می باشد. زمانیکه سیگنال آلارم از اولین دتکتور به کنترل پنل ارسال می شود، این وضعیت به عنوان PRE_ALARM سیستم در نظر گرفته می شود و زمانی که دومین دتکتور سیگنال آلارم را ارسال می کند، کنترل پنل دستور را جهت فعالسازی سیستم اطفاء صادر می کند.

کنترل پنل های متعارف و آدرس پذیر

در سیستم اعلان حریق متعارف، آشکارسازی نیاز به دو مدار مجزا فیزیکی جهت آشکار سازی دارد. دتکتورها به گونه ای چیده می شوند که در دو زون کاملا مجزا قرار بگیرند (شکل 1). به بیان دیگر نیمی از دتکتورها در مدار اول و نیمی دیگر در مدار دوم نصب می شوند. در صورتیکه یک یا چند دتکتور از یک زون فعال شوند کنترل پنل این وضعیت را به عنوان PRE_ALARM در نظر می گیرد. به محض اینکه یک دتکتور از زون دیگر فعال شود، این وضعیت به عنوان آلارم در نظر گرفته شده و دستور صادر می شود.

ازسوی دیگر، آشکارسازیCROSS ZONE با کنترل پنل آدرس پذیر مانند نوع متعارف به مدارهای مجزا نیازی ندارد. ترجیحا هر دتکتور دارای یک آدرس مجزا بوده و در زمان ارسال سیگنال آلارم این آدرس نیز به کنترل پنل ارسال می گردد. در زمان برنامه ریزی کنترل پنل آدرس پذیر هر یک از دتکتورهای آدرسپذیر بصورت نزم افزاری به یک زون از دو زونی که لازمه استاندارد می باشند نسبت داده می شوند. به عبارت دیگر، نیمی از دتکتور ها به صورت نرم افزاری در یک زون و نیمی دیگر در زون دوم قرار می گیرند (شکل 2). زمانیکه دتکتور اول سیگنال آلارم را ارسال می کند، کنترل پنل از روی آدرس آن، زون مربوط به دتکتور را تشخیص داده و این وضعیت را به عنوان PRE_ALARM در نظر می گیرد. به محض اینکه سیگنال آلارم از دتکتور زون دیگر به کنترل پنل می رسد، کنترل پنل با اعلان وضعیت آلارم دستور را صادر می نماید.

دتکتور دود نمونه گیر هوا ()

در زمان طراحی سیستم اطفاء حریق برای (DATA CENTER) یا (TELECOMUNICATION  FACILITY) این موضوع که باید بین نیاز به امکان اعلان آلارم سریع و نیاز  به بهبود تخلیه سیستم اطفاء به شکل غیر ضروری تعادل برقرار شود، بسیار حائض اهمیت می باشد. به همین منظور، تعداد رو به رشدی از طراحان سیستم اطفاء اتوماتیک، را در آشکارسازی CROSS ZONE  قرار می دهند. در بسیاری از موارد دتکتور دود نمونه گیر هوا با دتکتورهای نقطه ای به صورت CROSS ZONE در نظر گرفته شده تا سیستم اطفاء اتوماتیک را فعال نمایند. قابلیت آشکارسازی حتی غلظت های بسیار پایین دود را داشته و امکان آشکارسازی سریع حریق را در محیط های خاص فراهم می آورند. این نوع از با قرار دادن دتکتور دود نمونه گیر هوا در زون یک و دتکتور دود نقطه ای در زون دو، پیکره بندی و مورد استفاده قرار می گیرد. از نظر نوعی، سیگنال آلارمی که از در ابتدا دریافت می شود به عنوان PRE_ALARM شناخته می شود. اغلب اوقات نفرات تاسیسات چندین دقیقه برای خاموش کردن حریق در مراحل اولیه شروع آن فرصت دارند. در صورتیکه این اتفاق نیافتد دتکتور نقطه ای نیز با تشخیص دود حاصل از حریق، سیگنال آلارم را به کنترل پنل اعلان و با قرار گرفتن کنترل پنل در وضعیت آلارم، دستور توسط سیستم کنترلی صادر می شود.

به کار گیری آشکارسازی CROSS ZONE به همراه سیستم اطفاء در طراحی بسیار منطقی می باشد.

هر گونه کپی برداری از مطالب و مقالات با ذکر منبع و لینک به منبع نه تنها مجاز، بلکه ستودنی است.

منبع: ()